CHÈ CHIỀNG ĐI - CÔNG NGHỆ NHẬT BẢN TỪ ĐẶC SẢN TÂY BẮC

Cây chè đến với Sơn La từ rất sớm của những ngày đầu khi đất nước độc lập. Mảnh đất Sơn La được thiên nhiên ban tặng khí hậu và thổ nhưỡng như chỉ để kết duyên cùng cây chè. Trong đó, phải nhắc đến cây chè đến từ xứ sở Phù Tang, xuất hiện tại vùng đất này từ những năm 2000.

Năm 2014, Công ty Cổ phần chè Chiềng Đi chính thức đặt những viên gạch đầu tiên để xây dựng nhà máy sản xuất chè xanh Nhật Bản 2500m2 với công suất 30 tấn nguyên liệu tươi mỗi ngày. Toàn bộ 3 dây chuyền sản xuất của công ty đều áp dụng công nghệ nhập khẩu 100% từ Nhật Bản và đã được các chuyên gia Nhật trực tiếp chuyển giao công nghệ. Tuy nhiên doanh nghiệp nhận thấy giá trị kinh tế mang lại từ sản phẩm chưa thực sự cao như mong muốn, do vậy năm 2008 doanh nghiệp tập trung vào sản xuất nông nghiệp hữu cơ. Theo đó, công ty đã hỗ trợ cơ sở vật chất, đào tạo định hướng cho bà con về vùng nguyên liệu trà matcha, trà sencha để nâng cao giá trị sản phẩm, đồng thời góp phần cải thiện đời sống, tăng thêm thu nhập cho bà con nơi đây.

TRÀ MATCHA

Quy trình sản xuất chè tại đây không giống như các mặt hàng thông thường khác, mà đòi hỏi một công đoạn canh tác nông nghiệp cẩn thận và tỉ mỉ. Toàn bộ diện tích chè canh tác được che bằng lưới chuyên dụng để cản sáng, thời gian che phủ từ 12 đến 21 ngày nhằm tăng tích hợp diệp lục vào lá giảm độ chát của chè và tăng độ ngọt tự nhiên. Sau quá trình che bóng, những đợt chè tươi non được thu hoạch thủ công bằng tay để đảm bảo lựa chọn loại tốt nhất và lá chè không bị dập nát. Để làm ra loại trà matcha tốt nhất, người ta chỉ chọn 2 lá đầu xanh nhất, nhỏ nhất của mỗi chồi và chuyển đến nhà máy chế biến. Ngày nay với công nghệ hiện đại hóa, việc thu hái được Công ty Cổ phần chè Chiềng Đi sử dụng bằng các loại máy chuyên dụng, các búp chè thu hoạch đạt tiêu chuẩn gần như hái tay mà cho năng suất cao gấp nhiều lần.

Trà matcha Chiềng Đi là dạng bột mịn có màu xanh tươi của lá vì chứa chất diệp lục cao chứ không như màu cỏ úa của các loại bột trà. Trà matcha có hương thơm và vị ngọt tự nhiên do hàm lượng amino axit, theanin cao, các hoạt chất EGCG, vitamin và cafein trong matcha giúp cho người thưởng trà cảm nhận sự sảng khoái tinh thần. Không như các dạng bột trà xanh đơn thuần là vị chát và ngắt, bột matcha có độ chát dịu nhẹ khi bắt đầu nhấp môi thưởng thức, kế đến là vị ngọt dịu kéo dài cho tới khi kết thúc chén trà. Mùi thơm của trà matcha khi ngửi mang theo độ ngọt lan tỏa với các tế bào xúc giác của mũi và miệng. Hiện nay, trà matcha Chiềng Đi được thưởng thức không chỉ là đồ uống truyền thống kiểu nhật là trà đạo mà đã phát triển trong ngành thực phẩm như latte matcha, trà sữa, sử dụng làm các nguyên liệu làm bánh, mì, ứng dụng trong ngành spa như chăm sóc da, detox…

Sản phẩm trà matcha Chiềng Đi của Công ty Cổ phần chè Chiềng Đi, nhiều năm liền sản phẩm đều đạt danh hiệu sản phẩm tiêu biểu, được cấp chứng nhận ISO 2002-2005 tham gia chương trình đào tạo 5S của Bộ Công Thương. Và năm 2020, công ty đã đạt chứng nhận hữu cơ theo tiêu chuẩn Việt Nam.

 

TRÀ SENCHA

Ngược lại với matcha, sencha được trồng trên những đồi chè đầy nắng. Lá trà hấp thu nhiều ánh sáng nên từ đó cũng tổng hợp được nhiều caffein hơn. Cùng được thu hoạch bằng tay như matcha, sencha được hái lần đầu trong năm cũng cho ra chất lượng tốt nhất (khoảng cuối tháng 4 đến đầu tháng 5). Chỉ có phần lá chồi được sử dụng làm sencha. Khi lá trà được chọn xong, chúng được hấp để ngăn chặn quá trình oxy hóa. Quá trình này kéo dài chưa đầy một phút nhưng là bước quan trọng nhất và cũng là sự khác biệt chính giữa trà xanh Nhật Bản và Trung Quốc và trà truyền thống của Việt Nam (trà được sao trên chảo nóng). Kế tiếp, lá trà được sấy khô và đánh bóng bằng một chiếc máy chuyên dụng, Cánh chè bóng có hình dẹt sợi dài từ 1,5-2cm lại màu xanh tối sậm chứ không như trà xanh thông thường của Việt nam xoăn hoặc cuộn cánh và màu đen thẫm. Tuy nhiên, sencha khác biệt ở yếu tố dinh dưỡng cao hơn, các loại chè xanh thông thường khác.

Trà sencha còn có thể được tìm thấy ở dạng bột mịn, dành cho những người muốn thưởng thức một cách trọn vẹn hương vị và dinh dưỡng của lá trà. Bột sencha thường dễ gây nhầm lẫn với matcha tuy nhiên vẫn có cách để phân biệt, về màu sắc trà sencha có màu xanh sẫm, không tươi như matcha, hương vị bột sencha chất lượng nhất có độ mềm mịn và vị chát sau khi thưởng thức. So sánh theo trọng lượng, trong 01 gram sencha chứa nhiều chất chống oxy hóa, catechin và EGCG nhiều hơn so với matcha. Ngược lại, matcha chứa nhiều caffeine, L-theanine, Fiber và những chất giúp thư giãn tự nhiên hơn so với sencha. Vì hàm lượng cafein cao hơn nên trà sencha rất phù hợp khi uống vào buổi sáng để có tinh thần tươi mới trước một ngày làm việc. Hơn nữa, việc duy trì một tách sencha mỗi ngày cũng là thói quen tốt để giữ huyết áp ờ mức an toàn, giảm cholesterol, chống ung thư và giảm bệnh tim mạch, tăng cường hệ miễn dịch.

Hiện nay, các dòng sản phẩm trà Sencha, trà Matcha được sản xuất ra tại nhà máy Chiềng Đi bước đầu xuất khẩu vào thị trường Nhật bản, Đài Loan và một số ít được tiêu thụ trong nước. Tuy nhiên để hướng tới các thị trường cao cấp tại Châu Âu, doanh nghiệp mong muốn có thể đạt được chứng nhận hữu cơ theo tiêu chuẩn Châu Âu, hay chứng nhận FDA. Công ty Cổ phần chè Chiềng Đi với mong muốn sản phẩm trà matcha, trà sencha của công ty, và những sản phẩm của vùng cao nguyên Mộc Châu có cơ hội được mang theo giá trị kinh tế và văn hóa của vùng núi Tây Bắc đến với nhiều quốc gia trên thế giới./.